Het bakken van gitaarhout bestaat heel lang, maar een jaar of twintig geleden nam het een vlucht met de elektrische gitaren van Music Man die een ‘baked maple’ nek kregen. Dat ziet er geweldig uit omdat de nerf wat meer eruit springt en het komt de stabiliteit van het hout ten goede. Het werd door sommigen afgedaan als een hype, maar inmiddels is ‘gebakken’ gitaarhout een blijvertje en ook omarmt door veel akoestische gitaarbouwers. Gelukkig maar, want het biedt écht iets extra’s.
Wat is een torrefied gitaar?
Torrefaction, of het heel zachtjes 'roosteren' van hout bestaat al jaren. Zelfs de Vikingen deden het om hun het hout lichter én sterker te maken. De meubel- en vloerindustrie doet het ook al jaren en lang geleden ‘bakten’ vioolbouwers ook het klankhout. Dit roosteren gebeurt op gematigde temperaturen en zonder zuurstof, zodat het hout wel droogt, maar niet verbrandt. Dat geforceerde drogen heeft als voordeel dat er vocht en allerlei andere sappen die nog in het hout zitten, deels verdwijnen of een beetje van samenstelling veranderen. Daardoor lijkt het gebakken hout op het hout van instrumenten die al tientallen jaren oud zijn en waar we zo van houden vanwege die mooie doorleefde klank.
Klinkt torrefied ook als vintage?
Ja en nee. Torrefied gitaren klinken anders, droger, hebben meer middentonen, zijn vaak wat luider in volume, maar ze leveren soms wat van het diepe laag een kraakheldere hoog in, dat ‘verse’ gitaren weer meer hebben. Ze neigen dus wat meer naar vintage gitaren en zijn daarvoor een heel goed en betaalbaar alternatief. Maar hetzelfde? Nee, dat zijn ze niet, want ze missen toch de mojo die we vaak zien én horen bij échte vintage gitaren. Die instrumenten zijn helemaal doorleeft en dat maakt ze toch weer net anders dan gitaren met een torrefied top.
Torrefied gitaren zijn heel geschikt voor de studio, want ze prikken lekker door de mix. En ze zijn geschikt voor het podium, omdat het hout wat stabieler is en dus minder lijdt onder wisselende temperaturen en vochtigheid.
Zijn torrefied gitaren duurder?
Ja, het bakken van het hout vraagt meer tijd, er gaat wel eens wat mis, dus er is meer risico en al die kosten zie je terug in de prijs. Maar doordat steeds meer bouwers hun tops meer is, zien we dat de prijzen sterk dalen. Eastman biedt bijvoorbeeld al een prachtige dreadnougt met een Thermo Cured sparren top voor nog geen 1300 euro. Dat was een paar jaar geleden écht ondenkbaar en is niet voor niets de favoriete gitaar onder 2.000 euro van Fellow Milo.
Zijn torrefied gitaren eerder versleten?
Waarschijnlijk niet. Na heel veel jaar kan hout ‘op’ raken, maar dan heb je het over eeuwen. We hebben hier wel eens een Torres in de winkel gehad en die was meer dan honderd jaar oud en springlevend. De meeste gitaarbouwers geven het hout een zetje richting de ‘Golden Era’ gitaren. Dat betekent zo rond 1940. Het klankhout wordt dan dus niet één klap antiek gemaakt, maar krijgt wat grijzen haren en wordt een jaar of 70. Dat hout kan nog decennialang mee en ook op deze instrumenten zullen waarschijnlijk meerdere generaties kunnen spelen. Met als grootste voordeel dat de eerste generatie niet hoeft te wachten op die mooie, droge toon.
Wat zijn de beste torrefied akoestische gitaren?
Dat is een kwestie van smaak, dus het is lastig om daar een definitief antwoord op te geven. Alle gitaarbouwers hebben zo hun eigen ‘recept’ voor het bakken. Dana Bourgeois was één van de eerste akoestische bouwers die dit op grote schaal toepaste en dat doet hij nog steeds met vaak verbluffend resultaat. Collings doet ook magische dingen in hun houtoven. Dichter bij huis zien we dat Atkin weer een heel andere draai geeft aan zijn gitaren. Minder clean, eerder stoer, want hij zet het bijvoorbeeld niet alleen in een oven, maar gooit het ook even in de diepvries in de hoop die vintage vibe nóg beter te vangen.
Het op de goede manier ‘bakken’ van het hout is inmiddels een extra onderdeel van het gitaarbouwen geworden, waarin je de hand van de meester kunt zien én horen. De beste manier om te ontdekken wat het beste bij je past, is door het gewoon eens uit te proberen. Als we straks weer volledig open zijn, ontvangen we je graag in Dedemsvaart en je kunt natuurlijk altijd contact met ons opnemen.
Mail info@tfoa.eu of bel 0523-232205
En je kunt natuurlijk ook de chat-functie op onze site gebruiken.
Welke merken bieden torrefied gitaren?
Het was jarenlang een beetje een niche, voorbehouden aan exclusieve bouwers zoals Bourgeois, Collings en Atkin, maar inmiddels doet Martin doet ook al vijf jaar mee met hun Vintage Tone System.
Gelukkig kunnen we ook Gibson aan dit rijtje toevoegen met hun ‘aged’ gitaren en Fender heeft dit jaar een Professional Stratocaster met ‘roasted pine’ als een heel interessant alternatief voor het steeds schaarser wordende Swamp Ash.