Palissander (of rosewood) is verboden
Fabel. Voor het gebruik van houtsoorten bestaan internationale regels, de zogenoemde ‘CITES’ (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). Daarin is bijvoorbeeld vastgelegd dat je niet mag handelen in ivoor. Deze regels leggen ook de handel in bedreigde houtsoorten aan banden. Een goede zaak, want er is een miljardenhandel in tropische hout en dat betekent dat het voortbestaan van sommige houtsoorten zwaar onder druk staat. Deze CITES-regels zijn eerste instantie bedoeld voor meubelmakers, omdat die naar verhouding veel meer hout gebruiken dan gitaarbouwers. Maar instrumentmakers zijn wel enkele jaren de dupe geweest van deze regels. Gelukkig zijn er inmiddels veel vrijstellingen. Ook voor gitaren.
Die tijdelijke strenge regels hebben voor veel verwarring gezorgd: wat eerst wel mocht, mocht daarna niet meer en even later weer wel. Palissander (Dalbergia) mag nu (2020) weer gewoon gebruikt worden door gitaarbouwers. Als er niet meer dan 10 kilo(!) palissander in je gitaar zit mag je daarmee de grens over en je mag je gitaar gewoon verkopen. Op deze regel geldt één belangrijke uitzondering: voor rio palissander, ook wel brazilian rosewood of volgens de officiële Latijnse soortnaam: Dalbergia Nigra.
Gitaren van beschermde houtsoorten zijn illegaal
Fabel. Je mag een gitaar die (deels) gemaakt is van een beschermde houtsoort hebben en houden. De CITES-regels komen pas om de hoek kijken als je gaat reizen of handelen met instrumenten met beschermde houtsoorten. CITES-regels gaan niet over ‘bezit’.
Martin en Fender maken geen gitaren meer met palissander
Voor Fender was dit voor een aantal modellen even een feit, maar het is inmiddels weer een fabel. Voor sommige modellen week Fender uit naar pau ferro en ebben als uitstekende alternatieven voor de toets van elektrische gitaren. Maar inmiddels is palissander bij Fender weer gewoon beschikbaar. Dat geldt ook voor de meeste andere merken zoals Martin.
Martin heeft zich namens de gitaarbranche de afgelopen jaren hard gemaakt om de CITES-regels voor instrumentmakers te versoepelen. Met succes. Sinds november 2019 mogen gitaristen weer veel meer.
Ik kan niet meer reizen met mijn gitaar met palissander. Als ik de grens overga met mijn gitaar heb ik een certificaat nodig.
Fabel. Dat was even zo, maar door het versoepelen van CITES-regels in de zogeheten ‘annotatie 15’ geldt voor de meeste palissander soorten een vrijstelling. Tenzij je dus een gitaar hebt met rio palissander. Daarvoor gelden veel strengere regels. Met ‘gewoon’ palissander mag je reizen binnen de EU en in de meeste gevallen de gitaar zelfs verkopen. Let op: de regels voor de handel in houtsoorten kunnen per land verschillen én veranderen nog wel eens. Ga je op reis met je gitaar informeer dan altijd of een houtsoort beschermd is of niet. Dat kan op de website de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Doe dat ook als je je gitaar internationaal wil verkopen. Het is aan de verkoper om voor het benodigde papierwerk te zorgen.
Mocht je een certificaat nodig hebben voor het reizen met een gitaar, dan kan je die bij RVO aanvragen. Bij zo’n aanvraag komt een aankoopbon van het instrument altijd goed van pas. Bewaar de aankoopbon dus goed. Bij The Fellowship of Acoustics mailen we de bon naar onze klanten. Handig: heb je die meteen digitaal.
Twijfel je over een bepaalde houtsoort in je gitaar? Door onze ruime ervaring kunnen we daar vaak bij helpen. Bel of mail ons gerust.
Als ik in het buitenland een gitaar koop met rio palissander kan ik die niet zomaar invoeren.
Feit. Dat was zo en dat blijft zo. Rio palissander valt onder de strengste CITES-regels van ‘bijlage A’. Dat betekent dat je voor vervoer, ook binnen de EU, een certificaat nodig hebt. Zo’n certificaat kan je aanvragen bij de RVO.
Doe dat ruim op tijd (zes weken is niets bijzonders) en ga niet op reis zonder de benodigde papieren. Als de douane zo’n gitaar in beslag neemt, zie je die waarschijnlijk nooit meer terug.
Ik wil een nieuwe gitaar met rio palissander laten bouwen, maar dat kan niet meer
Fabel. Dat kan én het mag. Zoals gezegd is het dan aan de verkoper om voor de benodigde papieren te zorgen. Er is namelijk nog rio palissander in omloop en onder strikte voorwaarden mag dat ook gebruikt worden. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om hout dat jarenlang ergens heeft gelegen. Sommige kleinere gitaarbouwers hebben dus nog voorraadjes rio palissander liggen, maar ook grote merken zoals Martin. Dat betekent dat je ook nu nog een nieuwe Martin D28 met rio palissander kunt kopen! Met alle benodigde CITES-papieren, zodat je er ook zonder problemen mee langs de douane komt.
Kortom: ondanks de CITES-regels kunnen en mogen gitaristen gelukkig nog heel veel!